معانی نمادین نقش مایه بته جقه

نویسندگان

حامد ذویاور

hamed zoyavar مهنوش وحدتی

mahnosh vahdati مهدی مکی نژاد

mahdi makinejad فرهنگستان هنر

چکیده

هنر در جوامع مختلف، ظهور یکی از معانی خلقت و اسطوره های مربوط به آن است که به صورت نماد و در نتیجه به صورت نقوش در آثار بشری نمایان گشته است، این نقوش صرفاً جنبه تزئینی ندارند و معانی و مفاهیم عالی تری ارائه می کنند و به خاطر جنبه های نمادین یکی از متنوع ترین نمادگرایی ها هستند. بته که به عنوان نقشی گیاهی و تزئینی در هنرهای سنتی، به صورتی فراگیر مورد استفاده قرارگرفته، نگاره ای است نمادین از اعتقادات ایرانیان و دیگر ملل که با هماهنگی موجود در میان اجزاء درونی و بیرونی اش در طی زمان و گذر از میان فرهنگ های مختلف توانسته همیشه راه تکامل و زیبایی را پیموده، کامل شده، نهایتاً آنچه امروز به دست ما رسیده به عنوان بته جقه بشناسیم. این مقاله جستجویی است برای یافتن این سؤال که: بته جقه بیانگر چه حقایقی وراء آنچه تاکنون شنیده ایم و خوانده ایم است؟ هدف از تدوین این مقاله نزدیکی اذهان به دریافت مفهوم بته جقه است و در پژوهش پیش رو که تحقیقی است از نظر هدف بنیادی به شیوه توصیفی-تحلیلی کوشش شده، در حد توان به هویت اصلی و حقیقی این نقش مایه کهن پرداخته شود. این آرایه نمادی از اندیشه ای است که گروهی از هنرشناسان آن را نمادی از سرو، درخت زندگی، آتش، تاج و...می دانند که با حفظ هویت خود و خلاقیت و هوشمندی هنرمند به طرزی زیرکانه یا از سر نا آگاهی با اینکه از طبیعت اولیه اش فاصله گرفته و به گونه های متفاوت در هنرهای مختلفی در تمامی ایران و جهان بازتاب یافته است همچنان به عنوان نقش مادر با لطافت تمام جلوه گری می کند؛ اما حقیقت نهفته در این نقش حکایت از نوعی پیوستگی با خلقت آغازین دارد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

سیر تحول نقش مایه بته جقه در ایران تا پایان دوره صفوی

در آثار به دست آمده از ایران، از دیرباز نقوشی به کار رفته که برخی از آن ها با اندکی تغییر، امروزه نیز کاربرد دارند. تعدادی از این نقش ها، با گذر زمان دچار تحولاتی گشته و در بعضی دوره ها نسبت به دوره پیشین، به گونه ای جدید در هنرها پدیدار شده اند. تحول یافتن این گونه نقش ها، منشأ آن را برای ما مبهم کرده و باعث ایجاد گمانه های مختلفی در این زمینه شده است. بته جقه یکی از این نقوش است. در منابع پژو...

15 صفحه اول

مطالعۀ نقش مایۀ بته جقه در فرش ایران

نقش بته جقه نقش مایه ای است که در هنر فرش ایران دورۀ اسلامی به کار گرفته شده است. سابقۀ استفاده از این نقش در هنر ایران همواره مورد بحث بوده است. گروهی این نقش را نقش مایه ای ایرانی می دانند که از تزیینات پیش از اسلام متولد شده است، مانند درخت سرو یا نقش بال حیوانات دورۀ ساسانی. در مقابل، گروه دیگر آن را نقش مایه ای می دانند که به واسطۀ شال های کشمیری هند به هنر ایران وارد شده است. نقش بته جقه ...

متن کامل

تبیین ریشه های تاریخی نقش بته جقه در تمدن ایران باستان و طراحی و نمونه سازی زیورآلات با بهره گیری از فرم بته جقه

با توجه به تحولات نوین فرهنگی در جامعه امروزی، نیاز ما ایرانیان به بررسی های جدید و علمی و پربار درباره تاریخ پرفراز و نشیب سرزمین اجدادیمان و دیانت و فرهنگ آن، بیش از پیش آشکار شده است. بته جقه یکی از نقوش سنتی، کهن سال و پر کاربرد است که به عنوان نقشی تزئینی در بسیاری از هنرهای ایران به چشم می خورد. درباره اصل و منشأ و ریشه نقش بته جقه در میان هنرشناسان اختلاف نظر زیاد است و تحولات بسیار زیا...

15 صفحه اول

بررسی نقش مایه های هخامنشی از منظر نشانه های نمادین

هخامنشیان از جمله امپراتوری های شرقی اند که در گستره ی تاریخ شهرتی به سزا یافتند. نام آنها همواره تداعی کننده ی بنای بزرگ تخت جمشید است. نگاره های نمادین تخت جمشید (و پاسارگاد و شوش) در زمره ی مجهولات هنر پارسی اند و رمزگان فرهنگی عصر تلقی می شوند. تنوع و در هم تنیدگی این نگارکنده ها ناشی از سرچشمه های متفاوت فرهنگی آنهاست. نقش مایه هایی که درون مایه ای چندگانه دارند: مصری، میان رودانی و ایرانی...

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
کیمیای هنر

جلد ۴، شماره ۱۵، صفحات ۹۹-۱۱۳

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023